پژوهش ارائه شده در همایش «شبکه‌های اجتماعی مجازی و زندگی روزمره»:

+ فایل صوتی این سخنرانی را می‌توانید از اینجا دریافت کنید

+ فایل پاورپوینت اسلایدهای ارائه شده را می‌توانید از اینجا دریافت کنید

جواد افتاده
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی

جوامع امروز با شهروندانی سر و کار دارد که شاهد درک و لمس رسانه اینترنت هستند، شهروندانی که شاهد گستردگی صعودی اطلاعات و توزیع افقی آن بوده‏اند، همزمان در حالی که جریان تولید و توزیع اطلاعات با ظهور رسانه‏های اجتماعی به عنوان تکنولوژی‏های جدید ارتباطی پهن‏تر و گسترده‏تر می‏شود، شهروندان نیز همگام با آنها دچار تغییر در رویه‏ها شده‏اند.

امروزه سرآمد رسانه‏های اجتماعی جهان، شبکه‏های اجتماعی مجازی هستند و شهروندان نه تنها در این شبکه‏ها منفعل نیستند بلکه به عنوان نماد شبکه‏های اجتماعی به عنوان «کاربران تولیدکننده محتوا» یا «شهروندان روزنامه‏نگار» شناخته می‏شوند. در این شبکه‏ها رابطه و پیوند نزدیکی میان کاربران تولیدکننده محتوا و روزنامه‏نگاران شهروند شکل گرفته است، زیرا هر دوی آنها تنها محتوا تولید و در این شبکه‏ها منتشر می‏کنند. اما تفاوت در تاثیرگذاری و دامنه توزیع محتوای آنهاست. شاید بتوان گفت، شهروندان روزنامه‏نگار همان کاربرانی هستند که در این فضا و مکان جدید محتوا تولید و توزیع می‏کنند.

حوادثی مانند توییت یک فرد از عملیات نیروهای امریکایی در حمله به مقرر بن لادن برای کشتن او نشان داده است. شهروندان روزنامه‏نگار امروز به راحتی می‏توانند معادلات رسانه‏ای آنلاین و آفلاین دنیا را رقم بزنند و به درک، روشنی و درستی محتوا کمک کنند. در عین حال، مفهوم روزنامه‏نگاری شهروندی به طور پیوسته و جدایی‏ناپذیر همیشه همراه با سایر رسانه‏ها وجود داشت است اما دامنه آن همیشه محدود بوده است. در حالی فعالیت شهروندان روزنامه‏نگار در شبکه‏های اجتماعی مجازی به نوعی حیات رسانه‏های آفلاین و آنلاین را بسط داده است.

شبکه‏های اجتماعی سرعت، بازخورد لحظه‏ای و چندصدایی را در روزنامه‏نگاری شهروندی متحول و افزایش داده و عرصه جدیدی برای «روزنامه‏نگاران شهروند» به عنوان «کاربران تولید کننده محتوا» ایجاد کرده است، تا جامعه گفتمانی و چندصدایی را بسط دهند. ایده اصلی پشت روزنامه‏نگاری شهروندی در این است که مردم بدون آموزش روزنامه‏نگاری حرفه‏ای با استفاده از ابزارهای مدرن و توزیع جهانی اینترنت برای ایجاد، تقویت یا بررسی حقیقت رسانه‏ها به صورت خود به خودی یا با مشارکت دیگران فعالیت کنند (Mark Glaser, 2006).

در این مقال سعی شده است، مفاهیمی از شهروندان روزنامه‏نگار، روزنامه‏نگاری شهروندی، رسانه‏های شهروندی و شبکه‏های اجتماعی آنلاین و آفلاین ارایه شود و سپس کاربردهای شبکه‏های اجتماعی مجازی برای شهروندان روزنامه‏نگار و سازمان‏های رسانه‏ای بیان شود.

+ فایل صوتی پانل‌های همایش را می‌توانید اینجا مشاهده کنید

+ گزارش سخنرانی‌های این همایش را می‌توانید اینجا مشاهده کنید

+ گزارش تصویری همایش را می‌توانید اینجا مشاهده کنید

+ فایل کتابچه‌ی خلاصه‌ی پژوهش‌های همایش را می‌توانید از اینجا دریافت کنید

+ صفحه اصلی همایش شبکه‌های اجتماعی مجازی و زندگی روزمره