پژوهش ارائه شده در همایش «شبکه‌های اجتماعی مجازی و زندگی روزمره»:

+ فایل صوتی این سخنرانی را می‌توانید از اینجا دریافت کنید

+ فایل پاورپوینت اسلایدهای ارائه شده را می‌توانید از اینجا دریافت کنید

ابراهیم اسکندری‏پور
دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت رسانه، دانشکده صداوسیما

به منظور بررسی شبکه‏های اجتماعی اینترنتی، ابتدا می‏بایست به چیستی این شبکه‏ها، هویت‏های موجود در آن و تعاملات میان اعضای آن‏ها پرداخته شود. برای بررسی چیستی و ماهیت شبکه باید به بنیان مفهومی، دلایل شکل‏گیری و گسترش شبکه، تلقی کاربران از کارکرد و محیط شبکه و همچنین الگوی ساختاری موجود در شبکه توجه کرد. از سوی دیگر به منظور دستیابی به شناخت بنیادی از هویت‏های موجود در شبکه‏های اجتماعی اینترنتی، بایستی به هر حساب کاربری یا شناسه به عنوان یک هویت مجازی مستقل نگریست. با این رویکرد می‏توان به تعاملات میان اعضای شبکه‏های اینترنتی نیز به عنوان پدیده‏ای مستقل نگریست.

بنابراین در گام آغازین می‏بایست به شناخت ماهیت و هستی شبکه، بیش از پرداختن به تاثیر و تاثرات آن با دنیای بیرونی (غیرمجازی) توجه کرد. در عین حال، این رویکرد می‏تواند مقدمه و زیربنایی برای بررسی و شناخت ارتباط و پیوند دنیای مجازی و غیرمجازی افراد باشد. با این نگاه مساله اصلی عبارتست از بررسی فضای عمومی شبکه‏های اجتماعی اینترنتی از طریق مطالعه هویت‏های موجود در آن‏ها و سطح و شیوه تعاملات جاری کاربران در این شبکه‏ها برای دستیابی به شناخت اکتشافی در زمینه شبکه‏های اجتماعی اینترنتی. روش پیشنهادی نگارنده برای نیل به این هدف شبکه‏نگاری (نتنوگرافی) (Netnography) است، شبکه‏نگاری که برای اولین بار در سال 1998 توسط رابرت کوزینتس مطرح گردیده، عبارت است از روش پژوهش اتنوگرافیک آنلاین برای دستیابی به بینش مشارکت‏کنندگان. به عبارت دیگر؛ نتنوگرافی یک پژوهش مردم‏نگارانه تطبیق داده (بهینه) شده جهت مطالعه اجتماعات آنلاین است. این روش اطلاعاتی را در زمیه معنا و متن (بافت) کاربران آنلاین فراهم می‏نماید.

بنابراین مساله اصلی پژوهش حاضر، عبارتست از بررسی فضای عمومی شبکه‏های اجتماعی اینترنتی از طریق مطالعه هویت‏های موجود در آن و سطح و شیوه تعاملات جاری کاربران در این شبکه‏ها برای دستیابی به شناخت اکتشافی در زمینه کاربران ایرانی شبکه‏های اجتماعی اینترنتی که دو شبکه ایرانی و تخصصی «دوره» و «یو۲۴» بدین مظور انتخاب شده‏اند. آنچه که از یافته‏های اولیه این پژوهش در حال انجام در قالب پایان‏نامه قابل ذکر است؛ هویت‏های اختصاصی و منحصر به فرد افراد به عنوان شهروندان جامعه مجازی در هر شبکه است، به نحوی که افراد به نوعی یک شبکه اجتماعی را که بیشتر با سلائق فرهنگی و رسانه‏ای آنها سازگارتر است به عنوان اقامتگاه رسمی خود (به عنوان شهروند مقیم آن شبکه اجتماعی) به رسمیت می‏شناسند. علاوه بر این سعی در تحدید و تعیین دقیق مختصات آن شبکه و حرکت در مسیر آن و حتی گوشزد نمودن آن به دیگران می‏نمایند.

* این پژوهش در قالب پایان‌نامه‌ای با عنوان «شبکه‌نگاری کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی اینترنتی» به‌راهنمایی دکتر عبدالله گیویان در مقطع کارشناسی ارشد مدیریت رسانه، دانشکده صداوسیما در حال نگارش است.

+ فایل صوتی پانل‌های همایش را می‌توانید اینجا مشاهده کنید

+ گزارش سخنرانی‌های این همایش را می‌توانید اینجا مشاهده کنید

+ گزارش تصویری همایش را می‌توانید اینجا مشاهده کنید

+ فایل کتابچه‌ی خلاصه‌ی پژوهش‌های همایش را می‌توانید از اینجا دریافت کنید

+ صفحه اصلی همایش شبکه‌های اجتماعی مجازی و زندگی روزمره