
پژوهش ارائه شده در همایش «شبکههای اجتماعی مجازی و زندگی روزمره»:
+ فایل صوتی این سخنرانی را میتوانید از اینجا دریافت کنید
+ فایل پاورپوینت اسلایدهای ارائه شده را میتوانید از اینجا دریافت کنید
مصطفی قوانلو قاجار
فارغالتحصیل کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات
در پایان دهه اول از قرن بیست و یكم شبكههای اجتماعی نظیر فیسبوك و تویتر راههای برقراری ارتباط بین انسانها را تغییر داده است. به گفته متخصصان ارتباطات، شبكههای اجتماعی پیش از پیش رابطههای چهره به چهره را كاهش میدهند. اکنون فیسبوک سرشناسترین شبکه اجتماعی اینترنتی است که با وجود فیلتر بودن، استقبال از آن رو به افزایش است. این شبکه اجتماعی بیش از 500 میلیون جمعیت دارد که سومین منطقه پرجمعیت جهان به حساب میآید و هر ثانیه هشت کاربر جدید در این سایت ثبتنام میکنند. در این میان دانشجویان که به طور معمول قشر جوان جامعه را تشکیل میدهند یکی از مخاطبان اصلی شبکههای اجتماعی هستند که به دلیل برخورداری از سواد رسانهای بیشتر و آشنایی با فناوریهای رسانهای بیشتر از سایر اقشار جامعه از فیسبوک استفاده میکنند. از سوی دیگر مسئله سرمایه اجتماعی در شبکههای اجتماعی به عنوان یکی از موضوعات قابل توجه در تحلیل مسائل اجتماعی مطرح است.
در این میان شبکههای اجتماعی اینترنتی خود به عنوان منبعی برای تعیین سطح سرمایه اجتماعی میتواند مورد سنجش قرار گیرد. اعتماد به عنوان سنگ بنای سرمایه اجتماعی و عامل تعیینکننده سطح سرمایه اجتماعی در این تحقیق مورد توجه قرار گرفته است. چرا که امروزه اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی میتواند عاملی مهم برای میزان استفاده و نحوه استفاده از این شبکهها باشد.
برای پاسخ به پرسشهای این تحقیق که با موضوع كاركردهای شبكههای اجتماعی فیسبوك انجام شده، از روش پیمایش استفاده شد. بر همین اساس از میان 6237 دانشجوی دانشگاه علوم تحقیقات، از 970 نفر سوال شد كه آیا در شبكه فیسبوك عضو هستند یا خیر؟ بر اساس جوابهای دانشجویان ضریب نفوذ فیس بوک 22% اندازهگیری شد. بدین ترتیب 212 دانشجو که از فیسبوک استفاده میکردند، برای پر کردن پرسشنامه پاسخ مثبت دادند و پرسشنامه توسط پرسشگر به آنان داده شد. نتایج این تحقیق نشان داد میزان سرمایه اجتماعی موجود در شبکه اجتماعی فیسبوک کمی بیشتر از حد متوسط است. این میزان با سنجش اعتماد در شبکه اجتماعی و گویههای مختلف به دست آمد. با ارزیابی کلی پاسخهای مربوط به سرمایه اجتماعی مشخص شد که (بیش از 57 درصد) به شبكه اجتماعی در حد »متوسط «اعتماد دارند. برهمین اساس حداقل میزان سرمایه اجتماعی در این تحقیق 212 و بیشترین میزان 1060 است. که در این تحقیق میزان سرمایه اجتماعی 612 امتیاز بوده است. در نتیجه میزان سرمایه اجتماعی کمی بالاتر از حد متوسط است.
این تحقیق نشان داد نزدیک به 48 درصد دانشجویان یک دقیقه تا نیم ساعت از وقت خود را در فیسبوک میگذرانند. براساس اعلام سایت فیسبوک 50 درصد از کاربران هر روز به این سایت مراجعه میکنند. این درحالی است که این آمار در بین دانشجویان ایرانی که استفادهکنندگان اصلی اینترنت در ایران را تشکیل میدهند، 39 درصد است. براساس آمار فیسبوک به طور متوسط هر کاربر 130 دوست در این شبکه دارد. این تحقیق نشان داد که اکثریت دانشجویان بین یک تا 50 دوست در فیسبوک دارند. این تحقیق همچنین نشان داد که اکثریت پاسخگویان (79 درصد) از نام واقعی خود در فیسبوک استفاده میکنند. همچنین 75 درصد دانشجویان از اینترنت پرسرعت برای ورود به سایت فیسبوک استفاده میکنند، اما 25 درصد نیز با استفاده از اینترنت کمسرعت از شبکه اجتماعی فیسبوک استفاده میکنند.
* این پژوهش در قالب پایاننامهای با عنوان «بررسی كاركردهای شبكههای اجتماعی با مطالعه موردی فیسبوک» بهراهنمایی دکتر محمد سلطانیفر در مقطع کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات انجام شده است.
+ فایل صوتی پانلهای همایش را میتوانید اینجا مشاهده کنید
+ گزارش سخنرانیهای این همایش را میتوانید اینجا مشاهده کنید
+ گزارش تصویری همایش را میتوانید اینجا مشاهده کنید
+ فایل کتابچهی خلاصهی پژوهشهای همایش را میتوانید از اینجا دریافت کنید
+ صفحه اصلی همایش شبکههای اجتماعی مجازی و زندگی روزمره